DİKKAT

İnternet üzerinden takviye edici gıda satışlarına dikkat! 15.01.2010

Son günlerde özellikle internet üzerinden reklamı yapılarak satışa sunulan takviye edici gıdalarla ilgili tüketicilere önemli uyarılarda bulunan Tüketici Hakları Merkezi TÜ-MER Gıda Komitesi Başkanı Veteriner Hekim Muhammet EFE; “satışa sunulan ürünlerle ilgili gerekli tedbir alınmadığı takdirde ölümle sonuçlanan tüketici şikâyetleri ile karşı karşıya kalabiliriz” dedi.

Tüketici Hakları Merkezi TÜ-MER Gıda Komitesi Başkanı Veteriner Hekim Muhammet EFE’nin konuyla ilgili açıklaması aşağıdadır.

21. Yüzyılın vazgeçilmez teknolojik gelişmesi internet her alanda olduğu gibi alışveriş yapmak isteyen tüketicilerinde cazibe merkezi haline gelmiştir. Her türlü satışın yapıldığı bu sanal ortamda gıda ve sağlık ürünleri ile ilgili yapılan satışlarla ilgili ciddi tüketici sorunları yaşandığı derneğimize ulaşan şikâyetlerden anlaşılmaktadır. Artık herhangi bir internet sayfasını açtığınızda bu ve benzeri ürünlerle ilgili reklam ve tanıtımlara rastlamak doğal hale gelmiştir.

Özellikle internet üzerinden “takviye edici gıda” olarak satışa sunulan ürünlerle ilgili derneğimize ulaşan şikâyetlerin sayısında ve içeriğinde ciddi artışların yaşanması, ilgili makamların uyarılmasını da gündeme getirmektedir.

Bir ya da birden fazla besin öğeleri; vitamin, mineral, protein, bitki, botanik, bitkisel kaynaklı maddeler, amino asitler ve benzeri bileşenler ile bunların konsantresi ve/veya ekstraktlarından oluşan ve günlük alım dozu belirlenmiş ürünler Takviye Edici Gıdalar olarak adlandırılmaktadır.

Son günlerde başta internet olmak üzere televizyon vb. iletişim kanallarında reklamlarına sıkça rastlanılan bu ürünler genel olarak Tüketici Koruması Hakkındaki Kanuna göre “Mesafeli Satış” yöntemiyle tüketiciye sunulmaktadır.

Reklamı ve satışı yapılan bu ve benzeri ürünlerle ilgili Derneğimiz Gıda Komitesi tarafından yapılan araştırmada aşağıdaki çarpıcı sonuçlara ulaşılmıştır.

1) Satışa sunulan takviye edici gıda ürünlerinin denetim ve kontrolleri bir muammadır.

2) İzin ve tescili olmayan gıdalar satışa sunulmaktadır. Örneğin; denetim ile sibutramin, hormon vb. ihtiva ettiği için bileşiminde insan sağlığını tehlikeye soktuğu gerekçesiyle ihtiyati tedbir kararı alınan bazı gıdaların satışa sunulduğu gözlemlenmiştir.

3) Söz konusu ürünlerin etiket bilgileri yada ürünün tanıtımı amacıyla hazırlanan reklam, yayın ve ilanları, Türk Gıda Kodeksi-Gıda Maddelerinin Genel Etiketleme ve Beslenme Yönünden Etiketleme Tebliği’ne aykırılıklar içermektedir.

4) Etiket ve tanıtıcı reklamlarında tüketici haklarını ihlal edici ve rekabeti olumsuz etkileyecek ifadeler yer almaktadır.

5) Bazı satışa sunulan ürünlerde Tarım Bakanlığı onaylı olduğuna dair yalan beyanlar bulunulmaktadır.

6) Bu ve benzeri bazı ürünlerde, başka firmalara ait olan üretim izni numaralarının kullanıldığı, piyasada isim yapan belli ürünlerin taklitlerinin satışa sunulduğu ve en önemlisi Türkçe etiket bilgileri bulunmayan, yurda nasıl girdiği tespit edilemeyen ürünlerin tüketiciye pazarlandığı tespit edilmiştir.

7) Ürünlerin tanıtım reklamlarında gerçeği yansıtmayan hikâyeler ve anlatımlar kullanılmaktadır.

8) Bu tür ürünlerin özellikle internette yapılan reklamlarının müstehcen içerikli olduğu ve gelişigüzel yapıldığı için aile bireylerine ve kurumuna telafisi mümkün olmayan zararlara yol açabileceği anlaşılmaktadır.

9) Gerekli izinleri olan veya olmayan ayrıca kaçak yollarla da Türkiye’ye giren söz konusu ürünlerin, tanıtımı amacıyla hazırlanan reklam, yayın ve ilanlar tüketiciyi yanıltarak yanlış yönlendirmektedir.

Öte yandan; mübadeleye konu olan bu ürünlerin tüketimi insan sağlığını tehdit etmektedir. Yanlış tanıtım ve reklamlar ile yönlendirilen tüketicilerin, ürünü oluşabilecek yan etkileri göz ardı ederek kontrolsüz miktarlarda kullanıldığında fiziksel ve psikolojik rahatsızlıklara maruz kaldığı gözlemlenmiştir.

Sanal ortamda satışa sunulan bu tür ürünleri satan firmaların gerçek adreslerine ulaşmakta ayrı bir sorundur. Dolayısıyla muhatap bulmak bazen imkânsız hale gelmektedir.

Söz konusu ürünler birçok yönü ile başta Tarım Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı olmak üzere Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nı, yine internet suçları yönü ile de İçişleri Bakanlığı ve RTÜK’ü çok yakından ilgilendirmektedir. Gerekli yasal tedbirler alınmadığı takdirde ölümle sonuçlanan tüketici şikâyetleri ile karşı karşıya kalınabileceği unutulmamalıdır.


Muhammet EFE

Tüketici Hakları Merkezi TÜ-MER

Gıda Komitesi Başkanı